Ngộ độc thực phẩm, hay còn gọi là bệnh truyền qua thực phẩm, xảy ra sau khi tiêu thụ thực phẩm hoặc đồ uống bị ô nhiễm. Các triệu chứng như nôn mửa, tiêu chảy và đau bụng thường xuất hiện trong vòng vài giờ hoặc vài ngày sau khi ăn, tùy thuộc vào nguồn gây ô nhiễm.
Các triệu chứng khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gây ngộ độc thực phẩm. Các triệu chứng phổ biến bao gồm đau bụng, nôn mửa, tiêu chảy (đôi khi có phân lẫn máu), chuột rút dạ dày, sốt và đau đầu. Các triệu chứng ít phổ biến hơn, nhưng nghiêm trọng hơn, có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh và bao gồm mờ mắt, khó nuốt và ngứa ran hoặc tê.
Nôn mửa là một triệu chứng phổ biến của ngộ độc thực phẩm, thường xuất hiện trong vòng vài giờ sau khi ăn thực phẩm bị ô nhiễm. Tuy nhiên, khung thời gian có thể thay đổi, tùy thuộc vào vi khuẩn, vi rút hoặc độc tố cụ thể liên quan. Một số loại ngộ độc thực phẩm, chẳng hạn như do Staphylococcus aureus gây ra, có thể gây nôn mửa nhanh chóng chỉ 30 phút sau khi tiếp xúc. Các loại khác, như nhiễm trùng Campylobacter, có thể mất từ hai đến năm ngày trước khi bắt đầu nôn.
Mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng cũng phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Mặc dù hầu hết các trường hợp ngộ độc thực phẩm đều nhẹ và tự khỏi mà không cần điều trị, nhưng các trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến mất nước, đặc biệt ở những người dễ bị tổn thương như trẻ sơ sinh, trẻ em và người lớn tuổi. Mất nước xảy ra khi cơ thể mất chất lỏng và chất điện giải nhanh hơn so với việc chúng có thể được thay thế.
Một số nhóm có nguy cơ cao, bao gồm phụ nữ mang thai, những người có hệ thống miễn dịch suy yếu và người lớn tuổi, dễ bị biến chứng nghiêm trọng hơn do ngộ độc thực phẩm. Những biến chứng này có thể bao gồm từ suy thận và nhiễm trùng máu đến các vấn đề về thần kinh. Ví dụ, phụ nữ mang thai bị nhiễm Listeria có thể bị sảy thai hoặc thai chết lưu. Do đó, việc tìm kiếm sự chăm sóc y tế kịp thời là rất quan trọng nếu các triệu chứng nghiêm trọng hoặc dai dẳng.
Ô nhiễm thực phẩm có thể xảy ra ở nhiều giai đoạn khác nhau, từ sản xuất đến chế biến. Các nguyên nhân phổ biến bao gồm rửa tay không đúng cách, nhiệt độ nấu không đủ, lây nhiễm chéo từ thực phẩm sống sang thực phẩm chín và để các mặt hàng dễ hỏng ở nhiệt độ phòng trong thời gian dài.
Các biện pháp phòng ngừa bao gồm thực hành vệ sinh tay đúng cách, rửa kỹ trái cây và rau quả, nấu chín thức ăn đến nhiệt độ an toàn bên trong, làm lạnh thức ăn thừa kịp thời và tránh các loại thực phẩm có nguy cơ cao như thịt sống hoặc nấu chưa chín, sữa chưa tiệt trùng và giá sống. Bằng cách hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và các chiến lược phòng ngừa ngộ độc thực phẩm, mỗi người có thể giảm thiểu nguy cơ và bảo vệ sức khỏe của mình.
